EMA w rocznym raporcie dotyczącym europejskiego nadzoru nad konsumpcją weterynaryjnych środków przeciwdrobnoustrojowych (ESVAC) pokazuje, że od 2011 roku kraje europejskie znacznie zmniejszyły sprzedaż antybiotyków weterynaryjnych u zwierząt.

Według danych z 25 krajów, które w sposób ciągły dostarczały dane za pełny okres lat 2011-2021, ogólna sprzedaż antybiotyków weterynaryjnych zmniejszyła się w tym przedziale czasowym o 47%, osiągając najniższą wartość w historii.

Sprzedaż antybiotyków uznawanych za kluczowe w medycynie ludzkiej również wyraźnie spadła w latach 2011-2021 i stanowiła zaledwie 5,5% całkowitej sprzedaży w 2021 roku. Sprzedaż cefalosporyn trzeciej i czwartej generacji spadła o 38%, polimyksyn o 80%, fluorochinolonów o 14%, a sprzedaż innych chinolonów spadła o 83%. Antybiotyki te powinny być stosowane w sposób rozważny i odpowiedzialny, aby zachować ich skuteczność i złagodzić potencjalne ryzyko dla zdrowia publicznego, jak wskazuje kategoria Antimicrobial Advice ad hoc Expert Group (AMEG).

‒ Pozytywne wyniki odzwierciedlają wysiłki lekarzy weterynarii, rolników i przemysłu farmaceutycznego na rzecz ograniczenia stosowania antybiotyków w celu zapobiegania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe. Pokazuje również, że inicjatywy polityczne Unii Europejskiej (UE) i krajowe kampanie promujące rozważne stosowanie antybiotyków u zwierząt mają pozytywny wpływ ‒ powiedział Ivo Claassen, szef Wydziału Leków Weterynaryjnych EMA. 

Raport ESVAC po raz pierwszy zawiera informacje na temat postępów w realizacji celu strategii Komisji Europejskiej Farm to Fork, polegającego na ograniczeniu sprzedaży środków przeciwdrobnoustrojowych dla zwierząt hodowlanych i akwakultury w UE. W ciągu zaledwie trzech lat, w latach 2018-2021, 27 państw członkowskich UE osiągnęło już 18% redukcję, czyli około jedną trzecią celu 50% redukcji wyznaczonego na rok 2030.

Strategia Farm to Fork leży u podstaw Europejskiego Zielonego Ładu i ma na celu uczynienie systemów żywnościowych sprawiedliwymi, zdrowymi i przyjaznymi dla środowiska.

Dla każdego kraju uczestniczącego w projekcie ESVAC istnieje osobna sekcja przedstawiająca trendy sprzedaży według klas środków przeciwdrobnoustrojowych. Niektóre kraje opisują swoje główne środki służące rozwiązaniu problemu oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe oraz sposób, w jaki działania te przyczyniają się do obserwowanych zmian w sprzedaży w ich kraju. Działania te obejmują krajowe plany postępowania, krajowe kampanie na rzecz rozważnego stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych u zwierząt, ograniczenia stosowania niektórych środków przeciwdrobnoustrojowych u zwierząt, od których lub z których pozyskuje się żywność, lub działania w zakresie kontroli przepisywania środków przeciwdrobnoustrojowych u zwierząt.

Dwunaste sprawozdanie ESVAC przedstawia dane z 31 krajów europejskich (29 krajów UE/EOG, Szwajcaria i Wielka Brytania). Wszystkie kraje uczestniczące w projekcie dobrowolnie przekazały informacje na temat sprzedaży weterynaryjnych środków przeciwdrobnoustrojowych.

Projekt ESVAC został uruchomiony przez EMA we wrześniu 2009 r. na wniosek Komisji Europejskiej. Od tego czasu Agencja koordynuje i wspiera działania państw europejskich mające na celu ustanowienie znormalizowanej i zharmonizowanej sprawozdawczości dotyczącej wielkości sprzedaży weterynaryjnych produktów leczniczych przeciwdrobnoustrojowych. Sprawozdanie ESVAC jest publikowane co roku i jest wykorzystywane jako referencyjne źródło informacji dla naukowców, lekarzy weterynarii i innych pracowników służby zdrowia, osób oceniających ryzyko i decydentów w państwach członkowskich UE.

Na mocy rozporządzenia (UE) 2019/6 raportowanie danych dotyczących sprzedaży i stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych u zwierząt stanie się obowiązkiem prawnym dla państw członkowskich UE i Agencji. Nowe wymogi będą miały zastosowanie do danych od 2023 r.



Źródło: Sales of antibiotics for animal use have almost halved between 2011-2021